skip to Main Content

Hoe verloopt een gerechtelijke procedure in België?

  • Marieke Schepens

Het rechtssysteem is in elk land anders. Ook België kent dus andere wetten en regels dan in Nederland. Wanneer u een procedure start in België, wilt u uiteraard graag weten hoe een gerechtelijke procedure in België precies verloopt. De Belgische advocaten van onze Belgian Desk leggen u daarom graag meer uit over procederen in de Belgische rechtbank.

Stap 1: Uitbrengen van een dagvaarding

Net als in Nederland begint een gerechtelijke procedure in België met het uitbrengen van een dagvaarding. Hierin wordt de tegenpartij opgeroepen om voor de rechtbank te verschijnen. In de dagvaarding moet verplicht een aantal vermeldingen bevatten:

  • Naam, voornaam en woonplaats van de eisende partij;
  • Naam, voornaam en woonplaats van de gedaagde/tegenpartij;
  • Onderwerp en korte samenvatting van de argumenten van de vordering;
  • De rechter die zich zal uitspreken over de zaak;
  • Datum en plaats van de zitting.

Het is mogelijk om een dagvaarding uit te sturen zonder beroep te doen op een advocaat, echter zal u zelf een gerechtsdeurwaarder moeten raadplegen en de kosten van de dagvaarding moeten voorschieten. Verder zal de gerechtsdeurwaarder u op de hoogte houden wanneer u voor uw zaak zal moeten verschijnen voor de rechtbank. Wij raden u echter aan om altijd een Belgische advocaat in te schakelen. Een advocaat heeft namelijk uitgebreide proceservaring en kan ervoor zorgen dat u juridisch sterk staat tijdens een gerechtelijke procedure.

Stap 2: Betekenen van dagvaarding door gerechtsdeurwaarder

De betekening van de dagvaarding aan de tegenpartij houdt in dat de gerechtsdeurwaarder zich persoonlijk naar de wettelijke woonplaats van de tegenpartij (in juridische documenten ook wel de gedaagde genoemd) zal begeven om daar de dagvaarding te bezorgen.

De gerechtsdeurwaarder overhandigt de dagvaarding aan de persoon die de deur opent en noteert zijn/haar naam op de dagvaarding, alsook het tijdstip van overhandiging. Als de gerechtsdeurwaarder voor een gesloten deur staat, dan mag de dagvaarding in een gesloten brief worden achtergelaten. In dit geval zal de loutere verklaring van de gerechtsdeurwaarder volstaan als bewijs van ontvangst.

Verder vult de gerechtsdeurwaarder in op welke dag de gedaagde bij de rechtbank moet verschijnen (ook wel de zittingsdatum genoemd). De gerechtsdeurwaarder stuurt vervolgens de dagvaarding met zijn aantekeningen van de betekening terug naar de advocaat (of naar u, indien u geen beroep heeft gedaan op een advocaat).

Stap 3: Dagvaarding indienen bij de Belgische rechtbank

De gerechtsdeurwaarder zet vervolgens de zaak op de rol bij de bevoegde rechtbank.

In België is de ondernemingsrechtbank bevoegd om alle geschillen te beslechten tussen ondernemingen, ongeacht het bedrag van de vordering. Er zijn in totaal 9 ondernemingsrechtbanken: Antwerpen, Leuven, Gent, Eupen, Luik, Henegouwen, Waals-Brabant en twee in Brussel (Nederlandstalig en Franstalig).

Stap 4: Inleidende zitting

Op de dag van de eerste zitting worden beide partijen geacht te verschijnen voor de rechtbank. Indien u geen beroep heeft gedaan op een advocaat dient u persoonlijk aanwezig te zijn. Wanneer u wordt bijgestaan door een advocaat, hoeft u niet bij de zitting aanwezig te zijn.

Verschijnt de tegenpartij niet (d.i. ofwel persoonlijk, ofwel vertegenwoordigd door een advocaat), dan kunt u verstek vorderen. Dit wil zeggen dat de rechter een vonnis kan uitspreken waarbij zij tegemoetkomen aan uw eisen. Dit blijft echter steeds aan de beoordeling van de rechtbank. De rechter kan ook steeds uw vordering ambtshalve herleiden waar zij dit nodig acht. Zo wordt het percentage van toe te kennen interesten en schadevergoeding zeer vaak gecorrigeerd. De tegenpartij kan indien men het niet eens is met het vonnis verzet of hoger beroep aantekenen.

Verschijnt de tegenpartij wel, dan kan er zich één van de twee volgende scenario’s zich voordoen:

  1. Uitzonderlijk kan bij een zeer eenvoudige zaak deze tijdens de inleidende zitting worden gepleit en afgehandeld.
  2. Doorgaans zullen de partijen een datum moeten afspreken waarbij de schriftelijke argumenten moeten worden overhandigd aan elkaar en aan de rechter (ook wel conclusietermijn genoemd). De rechter zal vervolgens een nieuwe zittingsdatum vastleggen waarop de zaak kan worden gepleit. (Komen de partijen niet tot een overeenstemming betreffende de conclusietermijn, zal de rechter zelf de data opleggen).

Stap 5: Pleitzitting

Na verloop van de conclusietermijn volgt er de mondelinge behandeling van de zaak tijdens de pleitzitting. De partijen zullen nogmaals verschijnen voor de rechtbank op de vooraf door de rechter bepaalde zittingsdatum. Nogmaals kunnen de partijen ervoor kiezen om ofwel zelf hun argumenten toe te lichten, ofwel zich te laten vertegenwoordigen door een advocaat die in hun plaats zal pleiten. De normale gang van zaken is dat beide partijen worden vertegenwoordigd door een advocaat.

De mate waarop er wordt gepleit (hoelang het zal duren, hoe uitvoerig etc.), zal afhangen van de rechtbank in kwestie en de materie die behandeld wordt. Bij de ene zal het een formaliteit zijn en wordt er voornamelijk gekeken naar de schriftelijke argumentaties en conclusies, bij de andere zullen er zeer uitvoerige debatten worden gevoerd.

Na het pleiten zal de rechtbank de zaak in beraad nemen en een datum toelichten waarop het vonnis wordt uitgesproken (doorgaans vier weken later, al is dit enkel een richtlijn.)

Stap 6: Uitvoeren van een vonnis

Uiteindelijk wijst de rechter een vonnis. Dit vonnis wordt aan de gedaagde gestuurd met het verzoek te voldoen aan de veroordeling in het vonnis. Bijvoorbeeld om een openstaande vordering alsnog te betalen.

Voldoet de veroordeelde niet vrijwillig aan het vonnis? Dan zal er aan de rechtbank een officieel afschrift (expeditie) moeten worden aangevraagd, op basis waarvan de gerechtsdeurwaarder kan uitvoeren middels een betekening aan de veroordeelde. Hij zal dit document dus persoonlijk overhandigen op de wettelijke woonplaats van de veroordeelde, die volgend op deze betekening nog slechts over één maand beschikt om in beroep te gaan. Na verloop van dat termijn zal het vonnis definitief zijn.

Er kan bij niet-uitvoering van een definitief vonnis worden overgegaan tot het betekenen van een bevel tot betalen en tenslotte ook beslag worden gelegd op het vermogen van de veroordeelde. Bij aanhoudend uitblijven van betaling door de debiteur, kunnen de in beslag genomen goederen worden verkocht. Met de opbrengst hiervan kan de schuldeiser worden betaald.

Een Belgische advocaat inschakelen voor een gerechtelijke procedure?

Wegens de technische aangelegenheden die zich voordoen bij het procederen in België, alsook het verschil in gerechtelijke procedure tussen verschillende rechtsstelsels wanneer het gaat om grensoverschrijdende zaken, is het ten sterkste aanbevolen om beroep te doen op een advocaat die over de nodige expertise beschikt om uw belangen op de meest gunstige manier te behartigen.

Het is tevens aangeraden om voor de aanvang van een procedure uitvoerig de kosten- en batenanalyse te bespreken met uw advocaat. Immers zullen partijen in België in ieder geval zelf de kosten van hun advocaat moeten dragen. De rechtsplegingvergoeding (in Nederland ook wel de proceskostenvergoeding genoemd) die wordt toegekend aan de winnende partij en welke dient als compensatie voor het feit dat men met een advocaat naar de rechtbank is gegaan of moeten gaan, dekt de kosten van uw advocaat niet.

Meer informatie over een gerechtelijke procedure in België

Wilt u graag meer informatie over een gerechtelijke procedure in België? Neem dan gerust contact op met onze Belgische advocaten. Bierens Law heeft een groot team van procesadvocaten die u kunnen bijstaan in een gerechtelijke procedure. Procederen bij zakelijke conflicten is hun specialisme. De advocaten van de Belgian Desk hebben niet alleen veel ervaring met het voeren van procedures in België, maar ook internationaal. Vul ons contactformulier in of bel met onze advocaten voor een gratis adviesgesprek.

Back To Top