Bij het leveren van goederen kunt u ervoor kiezen om een eigendomsvoorbehoud af te spreken. Wanneer u internationaal zakendoet, moet u er rekening mee houden dat het eigendomsvoorbehoud in elk land anders is. Elk land heeft specifieke eisen en andere varianten. In dit artikel leggen we uit hoe het eigendomsvoorbehoud in België werkt.
Verlengd eigendomsvoorbehoud in België
Het Belgische recht kent beide varianten van het verlengd eigendomsvoorbehoud (Extended Retention of Title en de Enlarged Retention of Title). Wanneer de goederen in een ander product zijn verwerkt (denk aan onderdelen voor een machine), houdt het eigendomsvoorbehoud stand. Ook wanneer de goederen zijn doorverkocht aan een derde partij blijft het eigendomsvoorbehoud in stand. Het Nederlands recht kent beide vormen van het verlengd eigendomsvoorbehoud niet.
Geen uitgebreid eigendomsvoorbehoud in België
In tegenstelling tot in Nederland kennen we in België geen uitgebreid eigendomsvoorbehoud. Het eigendomsvoorbehoud is alleen van toepassing op de goederen die niet zijn betaald. Wanneer er meerdere leveringen zijn geweest, is het dus niet mogelijk om andere goederen terug te halen dan de goederen die op de openstaande factuur staan vermeld.
Bijvoorbeeld: er worden pennen geleverd en de bijbehorende factuur wordt betaald. Op een later moment vindt er een levering van potloden plaats en deze factuur wordt niet betaald. Het is dan niet mogelijk om de pennen terug te halen onder het eigendomsvoorbehoud, alleen de goederen van de openstaande factuur kunnen worden teruggehaald. In dit geval dus alleen de potloden.
Registratie eigendomsvoorbehoud in het pandregister
In België wordt het eigendomsvoorbehoud sinds enkele jaren geregistreerd in het pandregister van de Federale Overheidsdienst Financiën. Het registeren van een eigendomsvoorbehoud is niet verplicht, maar veel gevallen wel aan te raden. Zeker wanneer er sprake is van een verlengd eigendomsvoorbehoud. Met registratie beschermt u dan het eigendomsvoorbehoud tegen verwerken van uw product in andere goederen. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer producten ingebouwd worden in onroerend goed, zoals zonnepanelen of verwarmingsinstallaties.
Het registreren van uw eigendomsvoorbehoud zorgt er ook voor dat u zich in sommige gevallen kunt beroepen op een voorrangspositie.
Registratie van het eigendomsvoorbehoud is 10 jaar geldig. Aan het registreren van een eigendomsvoorbehoud in het Belgische pandregister zijn kosten verbonden. Het tarief is afhankelijk van de waarde van uw goederen. Dit bedrag is minimaal €20 en maximaal €500. Houd er bovendien rekening mee dat wanneer u een registratie heeft in het pandregister, u de koper daarvan schriftelijk op de hoogte moet stellen.
Eigendomsvoorbehoud in de algemene voorwaarden
Net als in Nederland moet in België het eigendomsvoorbehoud kenbaar gemaakt worden voordat de overeenkomst wordt gesloten. Daarnaast moet het eigendomsvoorbehoud schriftelijk zijn bedongen, zoals bijvoorbeeld op de offerte of de algemene voorwaarden.
Het is gebruikelijk dat het eigendomsvoorbehoud wordt opgenomen in de algemene voorwaarden. Ook hierbij geldt dat de algemene voorwaarden van toepassing moeten zijn, anders is het eigendomsvoorbehoud niet geldig. Ons advies is om daarnaast ook altijd op de factuur te vermelden dat er sprake is van een levering onder eigendomsvoorbehoud.
Beroep doen op het eigendomsvoorbehoud
Wanneer u een beroep wilt doen op het eigendomsvoorbehoud, dient u een brief te sturen naar de klant waarin u aangeeft op basis van het eigendomsvoorbehoud in de algemene voorwaarden, de goederen terug te willen halen. Vervolgens maakt u een afspraak om de goederen op te halen. Mocht uw klant niet vrijwillig meewerken, dan is moet een gerechtelijke procedure worden gestart. Het nadeel is dat een dergelijke procedure lang kan duren en uw klant de goederen mogelijk al verwerkt in een ander product of doorverkoopt.
Bij het terughalen van goederen is het belangrijk dat deze identificeerbaar zijn: het moet duidelijk zijn dat u deze goederen heeft geleverd. In de praktijk is dat niet altijd het geval, wat het terughalen van goederen lastig maakt. We zien ook nog wel eens partijen waarbij een juridische reorganisatie heeft plaatsgevonden, in dat geval kunt u ook geen beroep doen op het eigendomsvoorbehoud. De partij waarmee u heeft gecontracteerd bestaat dan namelijk juridisch gezien niet meer.
Beroep doen op het eigendomsvoorbehoud bij een faillissement
Bij een faillissement in België wordt een curator ingeschakeld om het faillissement af te wikkelen. Indien u goederen terug wilt halen, moet u dit zo snel mogelijk aan de curator kenbaar maken. Wanneer de goederen nog aanwezig zijn bij uw failliete klant én wanneer de goederen identificeerbaar zijn, gaat de curator meestal akkoord met uw verzoek.
Er kunnen echter uitzonderingen bestaan waardoor het terughalen van uw goederen lastig is. Daarbij kan het in een faillissement voorkomen dat er preferente schuldeisers zijn, waardoor u geen beroep kunt doen op uw eigendomsvoorbehoud.
Nederlands eigendomsvoorbehoud in België
Wilt u als Nederlandse onderneming een eigendomsvoorbehoud afspreken met een Belgische klant? Lees dan het artikel: Werkt een Nederlands eigendomsvoorbehoud ook in Belgie?
Juridische ondersteuning bij eigendomsvoorbehoud in België
Wilt u een eigendomsvoorbehoud afspreken naar Belgisch recht? Of wilt een beroep doen op uw eigendomsvoorbehoud in België? Neem dan vrijblijvend contact op met onze Belgian Desk en leg uw zaak aan ons voor. Onze gespecialiseerde advocaten weten alles over zakendoen tussen Nederlandse en Belgische partijen en geven u graag een duidelijk en eerlijk advies.
